Więzadła krzyżowe zlokalizowane są w centrum stawu kolanowego. Wyróżniamy więzadła przednie i tylne, a także boczne więzadła, które scalają staw kolanowy, zapewniając mu przy tym niezbędną stabilność. Odgrywają istotną rolę podczas ruchu zgięcia i wyprostu, wpływając tym samym na mobilność człowieka. Wszelkie uszkodzenia więzadeł mogą prowadzić do znanych ograniczeń ruchowych, co może wymagać wykonania zabiegu artroskopii.
Rola więzadeł krzyżowych w stawie kolanowym
Jak już zostało wspomniane, więzadła krzyżowe scalają staw kolanowy, wpływają na ograniczenie nadmiernej ruchomości kości piszczelowej i umożliwiają prawidłową pracę stawu. Znajdują się wewnątrz stawu, ale nie wewnątrz jamy stawowej. To pasma tkanki łącznej, których celem jest stabilizacja stawu. W kolanie występuje kilka takich pas. Przede wszystkim są to więzadło krzyżowe przednie i tylne. Przednie mają ok. 31 mm długości i 11 szerokości, a tylne wyróżniają się długością 38 mm i szerokością 13 mm. Są ułożone w kształcie litery X (stąd też ich nazwa). Silnie łączą kość udową z piszczelową, odgrywając rolę biernych stabilizatorów kolana przód-tył.
Staw kolanowy stanowi dość złożoną strukturę, dlatego też stosunkowo łatwo i często ulega urazom. Przenosi prawie cały ciężar ciała, dlatego każdego dnia poddawany jest sporym obciążeniom. Przednie i tylne więzadła krzyżowe wraz z więzadłami wewnętrznymi i zewnętrznymi odpowiadają za stabilność i mobilność. Niestety pod wpływem aktywnego trybu życia może dochodzić do uszkodzeń więzadeł. W przypadku więzadeł przednich krzyżowych najczęściej dochodzi do pęknięcia w efekcie zbytniego przeciążenia lub zbyt mocnego skręcenia przy nieruchomym podudziu. Dzieje się tak np. w wyniku nagłego wyhamowania szybkości biegu, zeskoku czy zmian kierunku biegu oraz na skutek urazu kontaktowego bądź niekontaktowego. Z kolei do uszkodzeń tylnego więzadła krzyżowego zwykle prowadzi bezpośrednie uderzenie od przodu dolnej części nogi, a także naciągnięcie stawu kolanowego.
Zabiegi artroskopowe stawów kolanowych
Uszkodzenia stawów kolanowych wymagają stosownego leczenia, nierzadko operacyjnego. Lekarz podejmuje decyzję o zabiegu na podstawie stopnia uszkodzenia, wieku, trybu życia i aktywności pacjenta. Rekonstrukcja więzadeł odbywa się obecnie praktycznie wyłącznie artroskopowo, co znacznie skraca proces powrotu do zdrowia pacjenta.